تهی کردن شاهنامه از معنا ترکی سازیِ شاهنامه۱ این مقاله در فصلنامه پاژ شماره ۵۲ منتشر شده است. چکیده هدف از این مقاله تحلیل و بررسیِ تحریفِ شاهنامه به شکل ها و روش هایِ مختلف است. مفروضِ مقاله این است: شاهنامه هویّت و ماهیّتی قابلِ شناسایی و فهم دارد. فرضیه ی مقاله این است: عده ای، دانسته یا نادانسته، شاهنامه ... ادامه مطلب »
الهام سعادت ۱ محسن محمدی فشارکی ۲ ۱٫ دانشجوی ادبیات حماسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان ۲٫ دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان این مقاله پیشتر در مجله پژوهش های انسان شناسی ایران منتشر شده است. چکیده «پناهگاه»، یکی ... ادامه مطلب »
واکاوی ابرپهلوانان در شاهنامه ( براساس متضادهای معنایی در ساختارهای نظام تخیل ژیلبر دوران) دکتراسحاق طغیانی استاد گروه ادبیات دانشگاه اصفهان* الهام سعادت دانشجوی دکتری ادبیات حماسی دانشگاه اصفهان در شاهنامه شخصیت‌هایی وجود دارند که از بافت انسانی روایت‌ها جدا می‌شوند و در مرتبه‌‌‌ای فراتر قرار می‌گیرند. برای تبیین این امر همواره، معیارهایی چون ویژگی و کنش مورد توجه قرار ... ادامه مطلب »
آرش اکبری مفاخر پژوهشگر ادب حماسی ایران چکیده بخش کهن برزونامه از آثار شاخص ادب حماسی ایران است که دو روایت فارسی و گورانی از آن در دست است. از روایت فارسی ۴ دستنویس اصلی در حدود ۴۲۰۰ بیت وجود دارد که عبارتند از: دستنویسهای کمبریج ۸۲۹ ق، دهلی ۸۳۱ ق، بایسنقری ۸۳۳ ق و لنینگراد ۸۴۹ ق. از روایت ... ادامه مطلب »
نگاهی نو به ادبیات حماسی در ایران دکتر آرش اکبری مفاخر[۱] چکیده بارزترین نکتۀ آسیب‌شناسی در مطالعات ادب حماسی ایرانی پرداختن این پژوهشها به آثار حماسی شرق ایران با محوریت زبان فارسی و شاهنامه و عدم توجه به ادب حماسی ایران به زبانها و گویشهای دیگر است. در این مقاله برای نخستین بار با نگاهی نو ادب حماسی ایران ... ادامه مطلب »
دو فصل‌نامۀ تخصصی پژوهش‌نامۀ فرهنگ و زبان‌های باستانی سال اول، شماره دوم، بهار و تابستان ۱۴۰۰، صص ۱۰۳-۱۲۰ پوروشه (برگردان فارسی و توضیحات واژگانی) و مقایسه آن با اسطورۀ کیومرث مینا کامبین*[۱] چکیده پوروشه غول نخستینی است که از قربانی شدن و تکه‌های بدن او هستی شکل می‌گیرد. این اسطوره در سرود ۹۰ ماندالای دهم ریگ ودا ... ادامه مطلب »
مینا کامبین دانش‌آموخته دکتری فرهنگ و زبان‌های باستانی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی چکیده در اوستا دو دنیای مینوی و مادی قابل تشخیص است. دنیای مینوی شامل هستندگان مقدسی است که اهوره‌مزدا، امشاسپندان و ایزدان را شامل می‌شوند و از میان آنها اهوره‌مزدا در رأس و آشکارا تواناتر از سایرین است. درست پس از اهوره‌مزدا سپندمینو بسیار نزدیک به ... ادامه مطلب »
سمیه ارشادی؛ دکتری زبان و ادبیات فارسی و پژوهشگر شاهنامه فصلنامه پاژ، سال یازدهم؛ پیاپی ۴۸؛ زمستان ۱۴۰۱ چکیده یکی از تقابل های مهم و پرمفهوم سیاسی– اجتماعی در شاهنامه، میان واژگان «شبان» و «رمه/ گوسپند» دیده می شود که برمبنای آن شاه، «شبانِ» مردم و افراد جامعه، دیگر شاهان و سپاهیان «رمه»های اویند. شبانی در شاهنامه تنها مختص نقش ... ادامه مطلب »
ع) تکرار: در حماسه دو گونه تکرار داریم: یکی که عیب سخن به شمار می‌رود و یکی که حُسن آن. ۱ـ در حماسه‌های شنیداری که شاعری حرفه خود را شاگردوار از شاعری دیگر فرا می‌گیرد، عبارات قالبی و حتی تکرار مصراع‌ها و بیتها بسیار دیده می‌شود. در شاهنامه این‌گونه تکرارها بسیار اندک است و بخشی از آنها را باید به ... ادامه مطلب »
ح) استعاره در شعر فارسی، استعاراتی چون گل به جای رخ، کمان به جای ابرو، کمند و مشک به جای گیسو، بیجاده و یاقوت و عنّاب به جای لب، خوشاب و سیم به جای دندان، نرگس به جای چشم، سرو به جای اندام بلند، ماه به جای زن زیبا و دهها نمونه دیگر از این گونه را نمی‌توان استعاره ... ادامه مطلب »
باشگاه شاهنامه پژوهان ایران را باشگاه شاهنامه پژوهی خواهیم کرد