میرجلال الدین کزازی : اگر فردوسی شاهنامه را نمی سرود، شاید از داشتن ایران محروم بودیم
اردیبهشت 19, 1399
درگزارش
باشگاه شاهنامه پژوهان _ گزارش : میرجلال الدین کزازی گفت: بانوی من همیشه می گوید که تو در سده پنجم مانده ای زیرا در سده پنجم فردوسی سر برآورده، شاهنامه را سروده، پایه های استوار ایران نو در آن ریخته شده از همین رو شاید بانوی من که فرهیخته و با تاریخ و فرهنگ ایرانی آشناست در میان سده های گوناگون انگشت بر سده پنجم نهاده است. به گزارش باشگاه شاهنامه پژوهان به نقل از ایسنا، میر جلال الدین کزازی شاهنامه پژوه و استاد دانشگاه شب گذشته (۱۸ اردیبهشت ماه) مهمان نت گپ های یونسکویی در صفحه اینستاگرام کمیسیون ملی…
امتیاز کاربر: 4.45 ( 1 امتیازات)
0
باشگاه شاهنامه پژوهان _ گزارش : میرجلال الدین کزازی گفت: بانوی من همیشه می گوید که تو در سده پنجم مانده ای زیرا در سده پنجم فردوسی سر برآورده، شاهنامه را سروده، پایه های استوار ایران نو در آن ریخته شده از همین رو شاید بانوی من که فرهیخته و با تاریخ و فرهنگ ایرانی آشناست در میان سده های گوناگون انگشت بر سده پنجم نهاده است.
به گزارش باشگاه شاهنامه پژوهان به نقل از ایسنا، میر جلال الدین کزازی شاهنامه پژوه و استاد دانشگاه شب گذشته (۱۸ اردیبهشت ماه) مهمان نت گپ های یونسکویی در صفحه اینستاگرام کمیسیون ملی یونسکو در ایران با اجرای عبدالمهدی مستکین بود.
مستکین در ابتدای این برنامه ضمن عرض تسلیت به مناسبت درگذشت نجف دریابندری، عنوان کرد: حقیقتا همان طور که حجت الله ایوبی دبیر کل کمیسیون ملی یونسکو در ایران عنوان کرد، این پیرمرد به دریا رفت و بازنگشت اما کدامین دریا؟ دریای عشق. روح این مرد در آرامش باد.
در ادامه کزازی – شاهنامه پژوه و استاد دانشگاه، گفت: برای من بسی مایه شادمانی است که در این روزهای بس خجسته که روزهای فردوسی و شاهنامه است این بخت بلند را یافته ام که با این گروه از ایرانیان گرم گفت وگو بشوم. من همواره گفته ام که از دید من سخت ترین و ستوده ترین سنجه در شناخت ایرانی راستین و سرشتین علاقه او به شاهنامه است. هرکس دل در گرو شاهنامه دارد بی گمان می دانم که شایسته نام برین است. از همین رو پیروزبخت و خرم دل هستم که با ایرانیان راستین و سرشتین هم اکنون گرم گفت وگویم.
او افزود: بانوی من همیشه می گوید که تو در سده پنجم مانده ای زیرا در سده پنجم فردوسی سر برآورده، شاهنامه را سروده، پایه های استوار ایران نو در آن ریخته شده از همین رو شاید بانوی من که فرهیخته و با تاریخ و فرهنگ ایرانی آشناست در میان سده های گوناگون انگشت بر سده پنجم نهاده است. اگر این سده ستوده فراز نمی آمد، اگر در آن فردوسی سر بر نمی آورد و شاهنامه را نمی سرود شاید هم اکنون ما با یکدیگر به زبان شیوای فارسی سخن نمی گفتیم و این گونه از ایرانی که به آن می نازیم، محروم بودیم به همین دلیل سده پنجم سده ای دیگرسان است؛ سده ای هنگامه ساز، روزگارآفرین، منش پرور، سده ای که در آن، سخن پارسی از زمین به آسمان رفت، کدامین سده را می شناسیم که از این ویژگی های والا برخوردار باشد؟
کزازی با اشاره به سخنان هگل عنوان کرد: سخن هگل این است که تاریخ با ایران آغاز می گیرد. به راستی این موضوع، نازشی برای ما ایرانیان است چون برترین و بی گمان ترین ستایش آن است که دیگری از ما داشته باشد به ویژه اگر آن دیگری دشمن نیز باشد. البته هگل دشمن ما ایرانیان نبود اما از آن دیگران است، چرا باید چنین داوری و دیدی درباره ما داشته باشد؟ تنها پاسخم این است که او فرزانه، خردمند، دانادل و در پی راستی است. به استواری باور دارم هرکس که این چنین باشد و با تاریخ، فرهنگ و پیشینه ایرانی آشنایی داشته باشد با هگل یا با همه آن فرزانگان فرخنده خوی که ایران را به هر شیوه ای ستوده اند هم داستان خواهد شد. چند سال پیش در بزمی که در مسکو ترتیب داده شد بود، ایران شناسان از سراسر آن کشور آمده بودند در آن جا از من خواسته شد صحبت کنم. گفتم من از شما سپاسگزارم، تلاش شما را ارج می نهم ولی برآنم که شما سپاسی بر سر ایران ندارید زیرا ایران دلرباست و هرکس آن را بشناسد به ناچار دل به آن خواهد باخت.
او در ادامه بیان کرد: یکی از بنیادهای پایدار در جهان بینی و اندیشه ورزی ایرانی دوگانه گرایی است. بازتاب آن را نه تنها در اندیشه های ایرانی بلکه در هر پدیده دیگری که با جهان ایرانیان پیوندی دارد، می بینیم. ایرانیان دوگانه گرا بوده اند اما دوگانه پرست نه. برای مثال آنهایی که به دین زرتشت آشنایی ندارند گمان می کنند زرتشتیان دوگانه پرستند اما اینچنین نیست. آفریدگار در جهان بینی آیینی ایرانی، یگانه است.
این استاد دانشگاه با اشاره به شخصیت فریدون در شاهنامه بیان کرد: در روزگار فریدون ما هنوز در آغاز زمان و جهان هستیم. داستان این است که اگر بخواهم نمادشناسانه بگویم باید عنوان کنم که در بسیاری از افسانه های ایرانی و حتی جهانی پور کهین است که بر پوران دیگر چیرگی می یابد، زیرا پور کهین پیوندی بیش به آینده دارد. پور کهین کسی است که آینده را می سازد، آرمان گرایی دارد و رهاترین است. هنگامی که گیتی به فرجام می رسد ناسازی از بین می رود در آن زمان است که پهلوان بزرگ گرشاسب سر از خواب گران برخواهد داشت در آن هنگام گرشاسب به جهان خواهد تاخت، دیگر بار سیاهی و تباهی را از بین می برد، گرشاسب که هماورد نمادین ضحاک ماردوش است در آن زمان است که با گرزه بر تارک ضحاک فرو می زند و او را می کشد، پلیدی، بدی، زیان و هر آنچه نشان از سیاهی دارد به همین شکل از بین می رود تا چرخه ای از آفرینش به فرجام بیاید و چرخه ای دیگر آغاز شود. ضحاک تا پایان جهان زنده می ماند هماورد او گرشاسب است که چهره ای فرجام شناختی دارد.
این شاهنامه پژوه توضیح داد: آدمی در شاهنامه کنش گر است زیرا بی کنشی با مرگ برابر است. هرکس در گیتی است به ناچار باید در تب وتاب و تکاپو باشد زیرا در جهانی ناساز زندگی می کند پس باید گریزان از زیان باشد. ناسازی نشانه آن نیست که آدمیان همواره باید در ستیز باشند بلکه فرجام این فرآیند همدلی و همسازی است. انسانی داد کار را درجهان ناساز به شایستگی می دهد که بتواند به آرامش برسد، آرامش دست آورد آشتی است کسی که هم با جهان و هم با خود به آشتی رسیده، در آرامش است.
او همچنین گفت: اگر به بخش های رزمی شاهنامه بنگرید که سرشت و ساختاری حماسی دارد هرگز نمی بینید که ایرانیان آغازگر نبرد و خونریزی باشند بلکه همواره تورانیان یا مردمانی دیگرند که به ایران می تازند و ایرانیان به ناچار در برابرشان می ایستند و تا آنان را از کشور نرانند دست از نبرد نمی کشند. در جهان بینی کهن ایرانی انسان راستین با سوی اهورایی در پیوند است و از سوی اهریمنی می گریزد. درست است که کشاکش در میان این ۲ در آدمیان وجود دارد ولی این کشاکش بازتاب بیرونی می یابد. تنها آدمی است که می تواند نیک باشد یا بد چون او در آنچه که می اندیشد، می گوید و به انجام می رساند، آزاد است.
کزازی اظهار کرد: ما در برابر کنش های یکسان همواره واکنش های یکسان نشان نمی دهیم، می اندیشیم، اگر اندیشه تباه باشد کنش هم از همان گونه خواهد بود اگر اندیشه روشن و راست باشد، سازنده است پس بازتاب آنچه در درون و منش ما می گذرد در جهان پیرامون دیده می شود. این دوگانه گرایی همواره با ماست و رفتارهای ما را سامان می دهد زیرا پیش از آن اندیشه های ما را سامان داده است.
او عنوان کرد: ایرانیان دیگردوست ترین و بیگانه نوازترین مردمان جهان هستند این را از سر شیفتگی به ایران و ایرانی نمی گویم بلکه برای آن برهان دارم.
شاهنامه فردوسی میرجلال الدین کزازی 1399-02-19