کتاب آرش کمانگیر؛ جای خالی داستان آرش در شاهنامه اثر ساقی گازرانی

باشگاه شاهنامه پژوهان _ کتابشناخت: کتاب آرش کمانگیر؛ جای خالی داستان آرش در شاهنامه نوشته ساقی گازرانی است و از سوی سیما سلطانی به پارسی ترجمه شده است.

ساقی گازرانی زاده ایران است و در دوران کودکی همراه خانواده‌اش به آلمان و پس از گرفتن دیپلم، به آمریکا رفت. او در سال ۲۰۰۷ رساله دکترای خود را از دپارتمان تاریخ دانشگاه اوهایو، در رشته تاریخ اسلام با تمرکز بر ایران (از ورود اسلام تا حمله مغولان) نوشت. نسخه انگلیسی یکی از کتاب های او با نام روایت‌های خاندان رستم و تاریخ‌نگاری ایرانی در سال ۲۰۱۶ توسط انتشارات بریل منتشر و برنده جایزه انجمن جهانی ایران‌شناسی شد.

کتاب آرش کمانگیر؛ جای خالی داستان آرش در شاهنامه می کوشد به این پرسش پاسخ دهد که چرا جای داستان آرش در شاهنامه خالی است؟ این پرسش همواره در میان دوستداران شاهنامه پرسشی پرتکرار بوده است و همواره شاهنامه پژوهان به آن از دیدگاه های گوناگون پاسخ داده اند.

پاسخ نویسنده‌ی این کتاب کوچک به این پرسش که چرا داستان آرش کمانگیر در شاهنامه‌ی‌ فردوسی نیامده، پاسخی یکسره نو و متفاوت است. اگرچه او نیز چنان که معمول است با روشی تاریخی به سراغ تاریخ اشکانیان و گزارش‌های سکه‌شناسی و تاریخ‌های اوایل دوران اسلامی می‌رود، اما آنچه به‌ویژه این پاسخ را رنگی از هیجان و تمایز می‌بخشد آن است که داستان آرش کمانگیر از نگاه او، قطعه‌ای از بخشی بزرگ داستان‌های سنت شاهنامه‌نگاری محسوب میشود، سنتی که برای ایرانیان پیش از اسلام مانند تاریخی شفاهی و سپس نوشتاری به کار آمده است. ویسنده با کندوکاو در روایت‌های گوناگون این داستان، نشان می‌دهد که چگونه اسطوره‌ای کهن، در منازعاتِ قدرت و کشمکش‌های مشروعیت‌یابی و مشروعیت‌زداییِ دستخوش دگرگونی می‌شود.

این کتاب در ۵۴ رویه از سوی نشر مرکز در دسترس دوستداران فرهنگ ایران قرار گرفته است.