منوچهر ستوده درگذشت

منوچهر ستوده

باشگاه شاهنامه پژوهان _ گروه خبر: منوچهر ستوده درگذشت. منوچهر ستوده , ایرانشناس و پژوهشگر برجسته دانش جغرافیای تاریخی در سن ۱۰۳ سالگی به دلیل مشکلات ریوی در بیمارستان طالقانی چالوس درگذشت . منوچهر ستوده از از نزدیکترین دوستان زنده یاد ایرج افشار بود .منوچهر ستوده در تاریخ ۵ فروردین ۱۳۹۵ شمسی در اثر بیماری عفونت ریه در بیمارستان طالقانی چالوس بستری شد و سرانجام در ۲۰ فروردین ۱۳۹۵ در ۱۰۳ سالگی درگذشت.

استاد منوچهر ستوده در سال ۱۳۱۷ درجهٔ لیسانس در رشتهٔ ادبیات فارسی را دریافت کرد. در همین دوره در ادارهٔ فرهنگ گیلان و دبیرستان شرف تهران تدریس می‌کرد. در سال ۱۳۲۴ با فاطمه (شکوه اقدس) شمشیرگران ازدواج کرد. در سال ۱۳۲۹ از رسالهٔ دکتری خود زیر نظر استاد بدیع‌الزمان فروزانفر با عنوان “قلاع اسماعیلیه در رشته‌کوه‌های البرز” دفاع کرد. در سال ۱۳۳۰ بنا به دعوت انجمن فولبرایت برای سفر مطالعاتی به آمریکا رفت. در سال ۱۳۳۱ به عضویت جامعه ملی جغرافیای آمریکا درآمد؛ و در سال بعد به عضویت انجمن ایران‌شناسی به ریاست ابراهیم پورداود درآمد. در سال‌های بعد آموختن زبان پهلوی را در محضر دکتر ابراهامیان آغاز کرد. همچنین نخستین کتاب خود را با عنوان فرهنگ گیلکی در سلسله انتشارات انجمن ایران‌شناسی در سال ۱۳۳۲ انتشار داد. در طی سال‌های بعد چندین سفر مطالعاتی به خارج از کشور داشت و ارتقاء به درجهٔ استادیاری دانشگاه تهران و بعد دانشیاری و انتقال به دانشکدهٔ ادبیات دانشگاه تهران و عضویت در گروه تاریخ و سرانجام ارتقاء به درجهٔ استادی در سال ۱۳۵۴ از جملهٔ اتفاقات زندگی او در این سال‌ها بوده‌است. ستوده در طی همین سال‌ها تا سال ۱۳۸۱ در کنگره‌های مهم ایران‌شناسی همچون کنگرهٔ بین‌المللی تاریخ و هنر و باستان‌شناسی ایران در دانشگاه آکسفورد و کنگرهٔ بین‌المللی ابوریحان در پاکستان سخنرانی کرد. سفر به چین و آسیای میانه از دیگر فعالیت‌های سال‌های اوایل دههٔ ۱۳۶۰ استاد بود.

ستوده ساکن کوی نارنج (سی سرا) سلمان شهر بود. وی تابستان‌ها در روستای کوشکک لورا در جادهٔ چالوس و زمستان در خانهٔ دیگری که بسیار ساده بود در سی‌سرا (نزدیک چالوس) زندگی می‌کرد. خانه اش بسیار ساده بود و اتاقش در خانهٔ ییلاقی کوشکک جز یک زیلو و یک دست رخت خواب چیزی نداشت. او با رادیو و تلویزیون میانه‌ای نداشت.

فهرست کتاب‌های دکتر ستوده ۵۲ جلد است. تعداد مقالات دکتر ستوده تا به امروز به ۲۸۶ رسید. کتاب‌ها و مقالات استاد ستوده نشانهٔ دلبستگی ژرف و عمیق ایشان به تاریخ و دامنه و پیشینهٔ فرهنگ ایرانی است . از آثار ایشان میتوان به فرهنگ گیلکی، با مقدمهٔ ابراهیم پورداود ,فرهنگ کرمانی ,فرهنگ بهدینان، با مقدمهٔ ابراهیم پورداود,حدود العالم من المشرق الی المغرب (تصحیح) دیوان امیر پازواری (تصحیح)، با همکاری محمد داودی , مهمان نامه بخارا (تصحیح) ,جغرافیای اصفهان ,فرهنگ سمنانی، سرخه‌ای، لاسگردی، سنگسری، شهمیرزادی ,عجایب المخلوقات و غرایب الموجودات (تصحیح) ,قلاع اسماعیلیه در رشته‌کوه‌های البرز ,تاریخ گیلان ودیلمستان,از آستارا تا استرآباد در ده جلد، شامل آثار و بناهای تاریخی گیلان و مازندران و گلستان که هر کدام قریب به هشتصد صفحه‌است , فرهنگ نائینی , تاریخ بدخشان ,تاریخ بنادر و جزایر خلیج فارس سفرنامهٔ گیلان ناصرالدین شاه قاجار ,جغرافیای تاریخی شمیران ,اسناد خاندان خلعتبری با مقدمه مجتبی رضوانی گیل کلایی اشاره اشاره کرد .