دیوار نگاره های ۱۴۰۰ ساله از شاهنامه در تاجیکستان

باشگاه شاهنامه پژوهان _ نگارخانه : پنجکنت در منطقه‌ای کوهستانی و در کرانهٔ جنوبی بخش میانی گسترهٔ رود زرافشان در ولایت سغد تاجیکستان جای دارد. ناحیهٔ پنجکنت با ولایت سمرقند ازبکستان هم‌مرز است.

نام اصلی آن «پنج کند» به معنای پنج شهر است. در ابتدا «پنج‌ده» نام داشت و زادگاه و آرامگاه پدر شعر پارسی، رودکی نیز هست. در این شهر دیوارنگاری‌های سغدی فراوانی یافت شده است. بسیاری از این دیوارنگاری‌ها در موزه آرمیتاژ سن‌پترزبورگ نگهداری می‌شوند.

در نقاشی‌های حماسی شهر پنجکنت تاجیکستان تصاویری از قهرمان‌های شاهنامه مانند رستم، سیاوش، گردآفرید و دیگر شخصیت های شاهنامه را می‌توان مشاهده کرد. نقاشی‌های دیواری پنجکنت در ساختمان‌های عمومی (پرستشگاه‌ها) و در منازل شخصی ساکنان شهر پیدا شده‌است.

شاهنامه تقریبا ۱۰۰۰سال پیش توسط فردوسی بزرگ به نظم درآمده است و این دیوارنگاره ها که برای ۱۴۰۰ سال پیش است پیوستگی فرهنگی ایرانیان و کهن بودن داستان های ملی ایرانیان را نشان می دهد.

در نقاشی‌های پنجکنت، سواری خوش اندام به همراه یارانش، با دشمنانی چون هیولای مار مانند و دیو‌ها در حال جنگ است. این سوار که پهلوان شاخص نقاشی‌هاست، خفتانی از پوست پلنگ دارد و اسبش قرمز رنگ است. همه اینها یادآور رستم دستان، برجسته ترین پهلوان شاهنامه فردوسی است.