شاهنامه و پایان ساسانیان نامزد دریافت چهلمین جایزۀ کتاب سال شد

باشگاه شاهنامه پژوهان – گروه خبر : شاهنامه و پایان ساسانیان نامزد دریافت چهلمین جایزۀ کتاب سال شد. شاهنامه و پایان ساسانیان در گروه تاریخ و جغرافیا، نامزد دریافت چهلمین جایزۀ کتاب سال شد.

به گزارش باشگاه شاهنامه پژوهان به نقل از روابط عمومی خانۀ کتاب و ادبیات ایران کتاب شاهنامه و پایان ساسانیان (سنجش شاهنامه با منابع تاریخی از شورش بر خسرو پرویز تا مرگ یزدگرد سوم)، پژوهش زاگرس زند که در انتشارات دکتر محمود افشار به چاپ رسیده است، در گروه تاریخ و جغرافیا به مرحلۀ دوم داوری چهلمین دورۀ جایزۀ کتاب سال ایران راه یافت و نامزد دریافت جایزه شد.

زاگرس زند در راستای روایت شاهنامه از تاریخ ساسانیان، از شرح ماجرای شورش بر خسروپرویز تا فروپاشی سلسلۀ ساسانی را در شاهنامه با روایت‌های مهم‌ترین منابع اسلامی و نیز منابع بیزانسی، ارمنی و سریانی مقابله کرده، همانندی‌ها و تفاوت‌های آن‌ها را بررسیده، برتری‌ها و کاستی‌های روایت شاهنامه را نشان داده و به معرفی گزارش‌های تاریخی شاهنامه از این دوره که در منابع دیگر یافت نمی‌شود، پرداخته است. در آغاز کتاب آمده است:

” درباره سنجش روایت تاریخی شاهنامه از بخش پایانی ساسانیان (پس از پادشاهی خسرو پرویز) با دیگر منابع و شواهد تاریخی، چه تاریخ های سدههای نخستین اسلامی و چه تاریخها یا منابع خارجی، در دایره جستجوی نگارنده، پژوهش مستقلی انجام نشده؛ اما درباره جنبه ها و ارزش های تاریخی شاهنامه، نیز تاریخ ساسانیان در شاهنامه و یا سنجش شاهنامه با برخی تاریخها، پژوهش های پراکنده و گاه ارزشمندی انجام شده است. همچنین در معرفی و تحلیل تاریخ های سده های نخستین اسلامی و سبک تاریخ نگاری آنها پژوهش هایی انجام شده که ناگزیریم در حد امکان و تا جایی که مربوط به این پژوهش باشد، به آنها بپردازیم. گرچه به تاریخ طبری و شاهنامه فردوسی زیاد پرداخته شده و کتاب شناسی ستبری دارند، اما به سویه ها و ویژگی های تاریخ نگاری آنها و نیز سنجش آنها کمتر توجه شده است.”
به دلیل پرشمار بودن پژوهش های مربوط به شاهنامه و تاریخ های سده های نخستین اسلامی، این پژوهش ها در چهار بخش بررسی می گردد:

۱- شاهنامه فردوسی؛ ارزش تاریخی آن و ساسانیان در شاهنامه؛
۲- تاریخهای عربی فارسی سده های نخستین اسلامی؛
۳- پژوهش های ساسانی شناسی از شیرویه تا پایان دوره ساسانی؛ ۴. تاریخ نگاری ایرانی.
در هریک از این چهار بخش، ترتیب زمانی با اولویت انتشار پژوهش ها رعایت شده است تا روند و پیشرفت هر شاخه پژوهشی بهتر درک شود.