مرزبان‌نامه (ادبیات کهن)

مرزبان‌نامه یکی از آثار ارزشمند نثر فنی فارسی است. کتابی است در اصل به زبان مازندرانی، نوشتهٔ اسپهبد مرزبان بن رستم بن شهریار بن شروین بن رستم بن سرخاب بن قارن. بعدها سعدالدین وراوینی آن را از زبان طبری به فارسی دری ترجمه و بازنویسی کرد.
این اثر یکی از آثار ارزنده زبان فارسی و مازندرانی است که سعدالدین وراوینی در نیمه اول قرن ۷ هجری قمری کتاب را از گویش طبری باستان به زبان فارسی دری برگردانده است. اصل کتاب منسوب است به مرزبانِ شروین فرزند کاووس برادر انوشیروان. در کتاب حاضر، قصه‌های مرزبان‌نامه در نثری ساده و روان بازنویسی شده است.

مرزبان نامه طبری در نُه باب، یک مقدمه و یک ذیل است. این کتاب از زبان حیوانات و به تقلید از کلیله و دمنه نصرالله منشی نوشته شده‌است. در واقع نویسنده کتاب از طریق داستان‌های غیرمستقیم و از زبان حیوانات پند و اندرزهای خود را به پادشاه زمان خود می‌گوید. این روش در میان دانایان هندی و ایرانی رواج داشت و در ایران پس از اسلام نیز ادامه یافت.

قصه‌های خواندنی مرزبان‌نامه را نشر پیدایش از مجموعه ادبیات کهن برای نوجوانان با بازنویسی عبدالمجید نجفی و تصویرگری غلامعلی مکتبی منتشر کرده است. این مجموعه شامل گنجینه‌ی ارزشمند ادبیات ایران از روزگاران بسیار دور تا دوران معاصر است؛ از کارنامه اردشیر بابکان تا اشعار پروین اعتصامی … بازنویسی، ساده‌نویسی، برگردان به نثر و شرح و معنی لغات سخت از ویژگی‌های مهم کتاب‌های این مجموعه است.