کتاب «برگرفت شاهنامه به عنوان آئینه‌ای برای پادشاهان در سده‌های میانی» اثر نسرین عسگری برگزیده بیست و پنجمین جایزه جهانی کتاب سال شد

باشگاه شاهنامه پژوهان _ گزارش: کتاب «برگرفت شاهنامه به عنوان آئینه‌ای برای پادشاهان در سده‌های میانی» برگزیده بیست و پنجمین جایزه جهانی کتاب سال ایران شد. کتاب «برگرفت شاهنامه به عنوان آئینه‌ای برای پادشاهان در سده‌های میانی» اثر نسرین عسگری که به زبان انگلیسی نوشته شده است برگزیده بیست و پنجمین جایزه جهانی کتاب سال ایران شد. به گزارش باشگاه شاهنامه پژوهان برگزیده بیست‌وپنجمین جایزه جهانی کتاب سال در گفتگو با خبرگزاری کتاب ایران گفت: بدون شک چنین مراسمی در داخل و خارج از ایران بازتاب دارد و نشان می‌دهد که ایران و جامعه ایرانی فرهنگی مکتوب دارد که به آن افتخار می‌کند. برگزیده بیست‌وپنجمین جایزه جهانی کتاب سال در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران‌ (ایبنا)، افزود:‌ من در کتاب «برگرفت شاهنامه به عنوان آئینه‌ای برای پادشاهان در سده‌های میانی» که به زبان انگلیسی نوشته شده است، شاهنامه را به‌عنوان کتاب اندرز برای شاهان درباری بررسی کردم. این کتاب، اثر بازبینی شده پایان‌نامه دکترای من است که در دانشگاه تورنتو از آن دفاع کردم.

نسرین عسکری توضیح داد:«برگرفت شاهنامه به عنوان آئینه‌ای برای پادشاهان در سده‌های میانی» با دریافت از آثار نویسنده‌ها و شاعران قرون میانه از شاهنامه نوشته شده است. به عبارت ساده‌تر تحقیق کردم که نویسندگانی که بعد از شاهنامه از آن استفاده کردند یا درباره آن مطلبی نوشتند چه دریافتی از آن داشته‌اند. بعد از این پژوهش به نظرم رسید که این افراد بیشتر شاهنامه را به‌عنوان کتاب پند و اندرز برای شاهان و درباریان می‌بینند؛ به خاطر همین سعی کردم بر یکی از داستان‌های شاهنامه به نام اردشیر متمرکز شوم. مدرس فوق‌دکتری در بخش مطالعات آسیایی دانشگاه «بریتیش‌کلمبیا» در شهر ونکوور کانادا با اشاره به دغدغه‌های نگارش این اثر گفت: به دلایلی فکر کردم این کار ‌می‌تواند بخش مفیدی باشد تا نشان دهم که از شاهنامه چنین برداشتی شده است. بنابراین روی داستان اردشیر دقیق شدم و تحلیل مفصلی ارائه دادم.

این پژوهشگر ایرانی ادامه داد: بعد از این کارها، کتاب شاهنامه را با «اندرزنامه» (نصیحت‌الملوک) که در دوره‌های بعد نوشته شده است، مقایسه کردم و به این نتیجه رسیدم که مفاهیمی که در داستان اردشیر به صورت سرگرم‌‌کننده و خیلی جذاب می‌بینیم؛ همان مفاهیم به صورت دیگر در آثار بعدی ارائه شده است.

عسکری با اشاره به نگاه متفاوت به شاهنامه اظهار کرد: اگر شاهنامه را به‌عنوان کتاب اندرز ببینیم، خیلی از داستان‌ها و اشارات سمبولی و اساطیری که ممکن است معنی عمیق آن را راحت درک نکنیم، برای‌مان واضح‌تر می‌شود و معانی عمیق آن را بهتر درک می‌کنیم.

این استاد دانشگاه «بریتیش‌کلمبیا» با اشاره تاثیرات جهانی ادبیات فارسی گفت: ادبیات فارسی یکی از بزرگ‌ترین میراث‌های جهانی است؛ چراکه چیزی که زبان فارسی به دنیا اضافه کرده در همه جای دنیا شهره است؛ بنابراین برای معرفی بهتر آن باید تلاش کرد. اگر شما به وضعیت ادبیات فارسی در خارج از ایران نگاه کنید، می‌بینید که دانشگاه‌هایی که در حوزه زبان فعالیت دارند، رشته زبان فارسی را دارند، اما با این حال همه جا نیست. برای مثال در کانادا خیلی محدود است.

وی ادامه داد: با این حال در همان مراکز محدود باید حضور داشته باشیم و سفیر فرهنگی مملکت و ادبیات‌مان باشیم تا کار انتقال را به‌خوبی انجام دهیم. به اعتقاد من این کار شدنی است اما به همت بیشتری نیاز دارد.

عسکری در توضیح رابطه فرهنگی ایران با سایر کشورهای دنیا اظهار کرد: من رابطه‌ فرهنگی‌مان را قطع نمی‌بینم و همین مراسمی که ما امروز شاهد آن هستیم نشان می‌دهد که رابطه ما قطع نیست و ارتباط خوبی برقراراست؛ هرچند در دنیای امروز بیشتر باید کار شود.

وی ادامه داد: دانشجویان بسیار زیادی در خارج از کشور زندگی می‌کنند که به میراث کشور ما علاقه‌مند هستند و دوست دارند زبان فارسی را یاد بگیرند؛ بنابراین باید امکانات فراهم باشد تا به ایران بیایند و زبان ما را یاد بگیرند و روی فرهنگ و میراث ما تحقیق کنند. متاسفانه در حال حاضر دانشجویانی که علاقه‌مند به زبان فارسی هستند به تاجیکستان می‌روند تا زبان یاد بگیرند؛ چراکه شرایط برای حضورشان در ایران کمی سخت است.

برگزیده بیست‌وپنجمین جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در بخش پایانی صحبت‌هایش درباره جایزه کتاب سال گفت: بدون شک چنین مراسمی در داخل و خارج از ایران بازتاب دارد و نشان می‌دهد که ایران و جامعه ایرانی فرهنگی مکتوب دارد که به آن افتخار می‌کند و با برگزاری چنین مراسمی از فعالیت‌هایی که در این حوزه اتفاق می‌افتد، تقدیر می‌کند. کارهای خوب انجام شده است اما این امکان وجود دارد که کارهای بهتر و بیشتری انجام شود تا نشان دهیم که علم و دانش و فرهنگ در کشور ما اهمیت ویژه‌ای دارد.