نویسندگان فیروز فاضلی۱؛ ابراهیم کنعانی ۲ ۱استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه گیلان ۲دانشجوی دکتری زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه سمنان چکیده اسطوره سیاوش، با در نظر گرفتن جز به جزء ساخت مایه های آن، یکی از اصلی ترین و محوری‌ترین بخشها در زنجیره اسطورهای ایرانی است. این اسطوره یکی از پشتوانههای ساختاری شاهنامه به شمار ... ادامه مطلب »
شاهنامه به نام «خداوند جان و خرد» آغاز می‌شود. اینکه از صفات بیکران خداوندی، بر جان آفرینی و خردبخشی او تکیه میکند، می‌خواهد بگوید که مهمتر از هر چیزی جان است و زندگی، و زندگی باید با خردمندی توام باشد. از اینجاست که در سراسر شاهنامه عشق به زندگی، و آسایش و نیکبختی افراد انسانی، و پرهیز از آزار دیگران ... ادامه مطلب »
من در مطلب قبلی بصورت مفصل از منظر نورومیتولوژی به ضحاک و داستان او پرداختم. به دلایلی که در آن قسمت گفته شد بر این اعتقادم که داستان ضحاک لایه های متعددی دارد که انتساب آن به روایت زرتشتی عملا تحلیل این لایه ها را ناممکن ساخته است.بی شک ریشه اصلی داستان ضحاک را باید در روایات دینی یافت. ... ادامه مطلب »
در داستان کین سیاوخش، پس از آنکه رستم خبر کشته شدن سیاوخش را در نیمروز (سیستان) می‌شنود، از هوش می‌رود و پس از یک هفته سوگواری با سپاهی راهیِ دربار کیکاوس می‌شود و سوگند می‌خورد که کین شاهزادۀ جوان را بخواهد: به دادار دارنده سوگند خورد / که هرگز تنم بی‌سِلیح نبرد، نباشد، نه رخ را بشویم ز خاک / ... ادامه مطلب »
نیزه‌داری از آموزه‌ها و مضامین مهم در اساطیر و حماسه‌های ایرانی است. گرشاسپ، سام و نریمان هریک نیزه‌دارِ ویژۀ خود را دارند (نک: دنبالۀ مقاله). گمان بر این است که رستم نیز باید نیزه‌داری شناخته‌شده داشته باشد که همواره و همیشه در کنار وی باشد، اما در شاهنامه از الوای به‌عنوان نیزه‌دار رستم تنها دو بار سخن گفته شده‌است؛ بار ... ادامه مطلب »
معصومه رمضانی اسطوره روایتی است که به انسانها در فهم رخدادهای معمول روانی و راههای رشد آنان در گذران زندگی کمک میکند. رؤیا نیز پدیدهیی طبیعی و خاص ناخودآگاه است که در عالم واقع تجلی مییابد. اسطوره و رؤیا بهرهمند از زبانی نمادینند که با نماد شناسی به رمز و راز آنها پی خواهیم برد. بر مبنای مکتب یونگ رؤیای ... ادامه مطلب »
عبدالرضا ناصر مقدسی داستان ضحاک داستان انسان ،مغز و قدرت است. اگر در ادبیات زرتشتى ضحاک اژدهایى ست زاده ی اهریمن که خوى او ویرانگریست در شاهنامه اما او انسانى ست که وسوسه ها وی را به چنین موجودى بدل مى کند. همانطور که نشان خواهم داد علی رغم این تصمیم مبتنی بر بد ذات نشان دادن ضحاک، تناقضها و ... ادامه مطلب »
نویسنده: دکتر مهری تلخابی چکیده : این مقاله، در حوزه ی مطالعاتی روان شناسی ادبیات قرار می گیرد. در این مقاله داستان های « برادرکشی در شاهنامه » از منظر نظریه ی « عقده ی حقارت» آدلر مورد بررسی قرار گرفته است. این مقاله بر پایه نظریه ی یاد شده، بر آن است که چگونگی واکنش شخصیت های این ... ادامه مطلب »
رستم در حماسه‌های گورانی آرش اکبری مفاخر کانون فردوسی مرکز دائره‌المعارف بزرگ اسلامی چکیده رستم برجسته‌ترین پهلوان ملی در حماسه‌های ایرانی است. نام رستم در اوستا و دینکرد نیامده، اما در چند متن پهلوی اشاره‌ای گذرا به نام وی شده‌است که افزودگی برخی از آنها روشن است. داستانهای رستم در دوران اشکانی و ساسانی ــ به‌ویژه پایان دوران ساسانی ــ ... ادامه مطلب »
برای انبوه شنوندگان که گوش به آواز شاهنامه خوان و دل به داستانهای فردوسی سپرده بودند،این کنجکاوی و پرسش ها مطرح بود که: فردوسی گوینده بزرگ این داستانها که بوده و چه گونه زیسته است؟ این همه داستان های دلاویز را از کجا به دست آورده است؟ در روزگاری که هر شاعری منظومه ی خود را به تشویق و حمایت ... ادامه مطلب »
باشگاه شاهنامه پژوهان ایران را باشگاه شاهنامه پژوهی خواهیم کرد