بازبینی کلی
باشگاه شاهنامه پژوهان _ کتابشناخت: کتاب “شاهنامه فردوسی، هویت کوهنوردی ایران”پژوهشی از داوود محمدیفر است که از سوی نشر سبزان منتشر شده است.
شاهنامۀ فردوسی گذشته از داستانهای حماسی جذاب همچون سیاوش، رستم و سهراب و بیژن و منیژه دارای داستانهای شنیدنی و گوشنواز بس فراوان دیگری است و میتواند یک اثر حماسی کوهنوردی نیز به شمار آید؛ از جمله حماسۀ کوهپیماییهای نخستین شاه جهان، گیومرث بنیانگذار پیشدادیان:
گیومرث شد بر جهان کدخدای
نخستین به کوه اندران ساخت جای
سرودههای فردوسی بخشهای بسیار مهمی از شناسنامه و کوهپیماییهای پیش از تاریخ کشورمان را به تصویر کشیده و برخی از جشنهای شادیآفرینی که از روزگاران کهن به یادگار باقی مانده است، بهیقین در پیوند با کوهپیماییهای شخصیت های اسطورهای و شاهنامه ای ایران شکل گرفته است. جشن مهرگان منسوب است به پیروزی فریدون، فرزند کوهستان بر ضحاک ماردوش یکی از این نمونه هاست.
در این کتاب، به کوه و کوهپیمایی در شاهنامۀ فردوسی نگاهی ویژه شده است. در بخشی از کتاب ۱۱۲۴ بیت از شاهنامه که در آنها فردوسی از کوه، کوهنوردی، کوهنوردی سپاهیگری، کوه و خورشید، کوه و مار، غار، برف و دیگر مواهب طبیعی به گونهای زیبا و دلپذیر و بسیار زیبا سخن گفته است و از کوه های ایران در آن زمان نام برده است، بررسی شده است.
۱۱۲۴ بیت سرودهای که هنوز پس از گذشت یک هزار سال، آدمی را به وجد میآورد، به دنیایی تازه میبرد و به تفکری نو وا میدارد. سرودههایی تمام از جنس کوه و خورشید و ماه و غار و دشت و طبیعت، لشکری و سپاهیگری و مبارزه و تنآوری، که هر کس با هر نوع پیشه و کار و هرگونه اندیشهای از آن بیبهره نخواهد ماند و به ویژه کوهنوردان، طبیعتگران و اهل هر رشته از ورزشهای دیگر به ویژه ورزشکاران باستانی میتوانند از آن بهره برند.
از دیدگاه پژوهشگر و گردآورنده این کتاب داوود محمدی فر بیت هایی که در پیوند با کوه و کوهنوردی در این کتاب از شاهنامه آورده شده است در آثار هیچ یک از سرایندگان ایران و جهان، پیرامون کوه و کوهستان در دنیای کهن و روزگار امروز پیشینه ندارد.