باشگاه شاهنامه پژوهان _ یادداشت: فردوسی در آغاز داستان کینِ سیاوخش از پیری خود سخت مینالد و از سپری شدن روزگار جوانی چنین افسوس میخورد: نگرددهمی گِردِ نسرین تذرو / گل نارون خواهد و شاخ سرو در مصراع دوم، نسخههای فلورانس ۶۱۴ (ف)، و استانبول ۹۰۳ (س۲) «گل و نارون» دارند و لندن۸۹۱ (ل۲)، «گل پارسی» که بیتی منقول در ... ادامه مطلب »
شاهنامه به اقیانوسی می ماند پر از موج و هر موجش پر از ماهی و نهنگ
شاهنامه به اقیانوسی می ماند پر از موج و هر موجش پر از ماهی و نهنگ. دکتر جلال خالقی مطلق در پیشگفتار کتاب تازه چاپ شده هفت اقلیم ( فرهنگ جغرافیایی شاهنامه) آورده است : شاهنامه به اقیانوسی می ماند پر از موج و هر موجش پر از ماهی و نهنگ. من در عمر خود دیده ام که هر که ... ادامه مطلب »
میرجلال الدین کزازی: به سیستانیان؛ بدان ایرانیان پرتاب و توش وپولادین
باشگاه شاهنامه پژوهان _ یادداشت: میرجلال الدین کزازی برای سیل زدگان سیستان یادداشتی را منتشر کرد. آنچه در ادامه می آید یادداشت این شاهنامه پژوه و استاد زبان و ادب فارسی است. مردان و زنان پولادین درود و توان باد؛ به سیستانیان؛ بدان ایرانیان پرتاب و توش وپولادین که از پسینیان گردآفریدند و رستم دستان: آن گرانمایه گو؛ آن پهلوان ... ادامه مطلب »
در این درد مردافکن که بن بی دردی را بر می کند / میرجلال الدین کزازی
باشگاه شاهنامه پژوهان _ یادداشت : یادداشت کوتاه میرجلال الدین کزازی برای جانباختگان هواپیمای اکراینی را در ادامه خواهید خواند. چه امید ماند؟ در زیر این آوار اندوه که دل را آسیمه می دارد و جان را به ستوه می آرد؛ در این درد مردافکن که بن بی دردی را بر می کند و پشت شادمانی را فرو می شکند؛ ... ادامه مطلب »
نگویید سهراب، بگویید سیاوش / جواد رنجبر درخشی لر
باشگاه شاهنامه پژوهان _ یادداشت : تشبیه کشته شدگان هواپیمای اوکراینی به سهراب تشبیه درستی نیست. سهراب فرزند رستم بود اما از مادری دیوسیرت که به رسم دیوان تخمه پهلوان بزرگ ایران را ربود تا فرزندی همتای او بیاورد. آورد. سهراب به قصد برانداختن شاه ایران به ایران لشکر کشید. مقصر بود. دریغا که راهی جز کشتن او باقی نمانده ... ادامه مطلب »
عرفان در شاهنامه؟ / دکتر ابوالفضل خطیبی
باشگاه شاهنامه پژوهان _ یادداشت: بارها از این حریف سرا پا تقصیر پرسیدهاند که در شاهنامه عرفان چه جایگاهی دارد؟ و من هم هماره پاسخ دادهام هیچ. برخی یکّه خوردند و گفتند: کتابها در این باره نوشتهاند. راستش هیچگاه نفهمیدم که هفت خوان رستم و هفت خوان اسفندیار چه ربطی به هفت مرحلۀ سیر و سلوک عرفانی دارد. میگویند: در ... ادامه مطلب »
جای خالی یعقوب / محمد بقایی ماکان
آسمان فرهنگ ایرانی پوشیده است از اخترانی که هر یک جلوه و زیبایی خاص خود را دارند ولی از این میان غالبا به تعداد اندکی توجه می شود که از انگشتان یک دست تجاوز نمی کند. اینان ۵ یا ۶ شاعر طراز اول زبان فارسی اند که نامشان در همه شهرها بر اماکن عمومی نقش بسته است. حال آنکه نشان ... ادامه مطلب »
شاهنامهشناسی متمایز از دیگران / سجاد آیدنلو
یادداشت _ سجاد آیدنلو : نخست باید این نکته را به تصریح و تأکید یادآور شوم که به عقیده شخصی من، در تاریخ مطالعات شاهنامهشناسی به طور اعم، یعنی هم در میان محققان خارج از کشور (ایرانشناسان و مستشرقان) و هم بین پژوهشگران داخل، اهمیت کمی و کیفی کارهای دکتر جلال خالقی مطلق متفاوت و از گونهای دیگر است. معنای ... ادامه مطلب »
بررسی نورومیتولوژیک شاهنامه: سلطنت طولانی و ریشه های باستان شناسی ضحاک / عبدالرضا ناصر مقدسی
همانطور که در یادداشتهای قبل عنوان کردم داستان ضحاک چنان داستان پرمایه ای است که نوشتن در باب آن تمامی ندارد. بخصوص وقتی ا از جنبه های جدید به آن می پردازیم متوجه می شویم که داستان ضحاک پتانسیلهای فراوانی برای چنین تفسیرها و برداشتهایی دارد. بنا داشتم که در اینجا داستان ضحاک را بسته و به سراغ بررسی نورومیتولوژیک ... ادامه مطلب »
مراحل گوشتخواری ضحّاک / ابوالفضل خطیبی
در پادشاهی جمشید در شاهنامه بخشی است با عنوان «گفتار اندر داستان مرداس». ضحّاک پسر مرداس به دسیسۀ ابلیس که در هیئت نیکخواهی بر او ظاهر میشود، پدرش را میکشد. سپس ابلیس در هیئت جوانی خوالیگر دوباره بر او ظاهر میشود: چو بشنید ضحّاک بنواختش/ زبهرِ خورش جایگه ساختش ۱۳۰ کلید خورشخانۀ پادشا/ بدو داد دستور فرمانروا فراوان نبود ... ادامه مطلب »